
Antep fıstığı (Pistacia vera), sakız ağacıgiller (Anacardiaceae) familyasından yenebilen kabuklu bir meyve, bu meyvenin çekirdeği ve ağacı. Bazı yörelerde Şam fıstığı olarak da bilinir. Antep fıstığı ağacından yetişir, yağlı, ince kabukludur. Tatlıcılık ve yiyecek sektöründe kullanılır.
Orta Doğu ve Orta Asya kökenli Antep fıstı
Antep fıstığı denilmesinin sebebi Türkiye’deki ilk fıstık işletmelerinin Gaziantep’te kurulması, önceki yıllarda üretimin çoğunlukla burada yapılması ve Türkiye’ye buradan dağıtılmasıdır. Antep fıstığının bilimsel Latince ismi olan ve pek çok dilde türevleri kullanılan pistacia kelimesi bu dile Grekçeden geçmiş olup, aslen Orta Farsça pistak kökünden türemiştir
Antep fıstığı ağacının ana vatanı Orta Doğu ve Orta Asya‘dır. Arkeolojik kanıtlar Antep fıstığının MÖ 6750 tarihlerinde tüketilmiş olduğunu göstermektedir. Antep fıstığının günümüzde yetiştirilen formu ise Tunç Çağı kökenli olup, soyu Özbekistan’ın bulunduğu coğrafyaya dayanmaktadır.
Türkiye’de 40’tan fazla ilde Antep fıstığı üretimi yapılmaktadır. Fakat Antep fıstığının iklim isteklerini büyük oranda karşılayan geniş alana sahip Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye üretiminin yaklaşık % 95’ini sağlamaktadır. En çok , Gaziantep, Nizip, Şanlıurfa Siirt, Kahramanmaraş, Adıyaman, Diyarbakır, Karaman ve Göksu kenarındaki hemen hemen her bölgede yetişir. Fıstık ağacı sıcak havayı çok sever. Türkiye’de en fazla Antep fıstığı üretim alanı yıllardır Gaziantep’te iken 2014 yılından itibaren yeni üretim alanları ile Şanlıurfa en fazla üretim alanına sahip olmuştur. Türkiye Antep fıstığı alanının yaklaşık %80’i Şanlıurfa ve Gaziantep illerinde bulunmaktadır.